Phát Triển Các Doanh Nghiệp Ở Nước Ta Hiện Nay

Nhà nước là một thiết chế, một sản phẩm của nhân loại, có lẽ còn có lịch sử phát triển lâu đời hơn KTTT và Đảng Cộng sản. Đặc biệt, trong chế độ dân chủ cộng hòa, Nhà nước có những nguyên tắc và cơ chế vận hành của nó mà chúng ta phải tuân thủ. Trên hết, Nhà nước phải hoạt động có hiệu lực và hiệu quả vì lợi ích quốc gia, vì lợi ích của nhân dân lao động. Chuyển đổi số là một trong những mục tiêu được quan tâm hàng đầu của các doanh nghiệp công nghệ tại Việt Nam.

Điển hình nhất là trường hợp Quy hoạch chung xây dựng thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được phê duyệt từ năm 2011, đã 5 năm trôi qua nhưng nhiều quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết chưa được phê duyệt. Thứ hai, nguồn nhân lực là một lợi thế quan trọng cho việc phát triển kinh tế số ở Việt Nam. Dân số gần 100 triệu người, 40% dân số dưới 25 tuổi, dân trí khá cao, có nền tảng toán học và công nghệ thông tin tương đối tốt, người Việt Nam được xem là yêu thích và nhanh nhạy trong nắm bắt công nghệ cũng như thích ứng khá nhanh với cái mới, đây chính là một trong những chìa khóa quan trọng để thúc đẩy kinh tế số. Phát triển kinh tế số được nhiều quốc gia xem như là một xu thế tất yếu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0). Trong bối cảnh đó, Chính phủ Việt Nam quyết tâm nắm bắt xu thế phát triển của thế giới, đồng thời thể hiện nỗ lực tập trung nguồn lực, tạo môi trường và điều kiện để thúc đẩy phát triển kinh tế số. Bản thân nền kinh tế phát triển từ một nước nông nghiệp lạc hậu, lực lượng sản xuất yếu, kết cấu hạ tầng bất cập, cơ cấu kinh tế chưa hình thành một nền kinh tế hàng hóa hiện đại của một nền kinh tế công nghiệp.

Thực hiện nhất quán cơ chế giá trị thị trường với các hàng hóa, dịch vụ, kể cả giá các dịch vụ công cơ bản, thu hẹp giá do nhà nước quyết định. Phát triển đồng bộ, với cơ sở hạ tầng và phương thức giao dịch hiện đại, các loại thị trường hàng hóa, dịch vụ, thị trường tài chính, tiền tệ, thị trường khoa học – công nghệ, thị trường lao động, thị trường bất động sản để các thị trường vận hành thông suốt, kết nối thị trường trong nước với thị trường thế giới. Bên cạnh đó, củng cố nhận thức về bối cảnh “bình thường mới” cũng là điều quan trọng do khả năng dịch COVID-19 còn tồn tại trong một thời gian dài và tiếp tục tác động đến đời sống kinh tế – xã hội ngay cả khi tỷ lệ tiêm vắc-xin trong nước đạt 100%. Ở nước ta, đến năm 2020, Ngân hàng Nhà nước đã cấp phép hoạt động cho 37 tổ chức thanh toán trung gian, trong đó có 34 ví điện tử; các ví điện tử lớn, được sử dụng tương đối rộng, có nhiều khách hàng trên thị trường hiện nay, như Momo, Zalopay, Vnpay Moca, Dayoo, Ainpay…. Tính đến hết quý I-2020, có trên 13 triệu tài khoản ví điện tử đã được kích hoạt với tổng số dư khoảng 1,36 nghìn tỷ đồng, hơn 225,6 triệu giao dịch thanh toán đã được thực hiện qua các ví điện tử với tổng giá trị giao dịch hơn 77,7 nghìn tỷ đồng.

Nhiều thỏa ước lao động giữa người lao động với người sử dụng lao động còn mang tính hình thức… Chính sách phát triển các doanh nghiệp công nghiệp còn nhiều hạn chế.Thiếu các chính sách đủ mạnh để tăng cường năng lực của các doanh nghiệp công nghiệp tư nhân trong nước. Chính sách thu hút FDI chậm được đổi mới đáp ứng yêu cầu cơ cấu lại ngành công nghiệp. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, sự phát triển của ngành công nghiệp chế biến nông, lâm, thủy sản của nước ta chưa tương xứng với tiềm năng.

Con số dự án khởi nghiệp trong nước nhận được những khoản đầu tư nước ngoài dừng lại ở mức khá “khiêm tốn”. Các thỏa thuận này thường sơ sài và chỉ được xem là thỏa thuận dân sự nhưng đến khi dự án khởi nghiệp phát triển tốt và có lợi nhuận, giữa các nhà sáng lập sẽ xảy ra xung đột liên quan đến góp vốn, sử dụng vốn, quyền sở hữu tài sản và phân chia lợi ích. Khi đó, những thỏa thuận miệng không đủ cơ sở pháp lý để giải quyết khiến mâu thuẫn nội bộ dâng cao, ảnh hưởng đến sự sinh tồn của startup.

  • Thứ tư, việc kiểm định, đánh giá chất lượng dịch vụ cung cấp nguồn nhân lực chưa thực sự thống nhất và hiệu quả chưa cao, các tiêu chuẩn đánh giá chất lượng chưa có quy định chuẩn, nặng về số lượng, thiếu quan tâm đến chất lượng nguồn nhân lực.
  • Sản lượng thu hoạch nhiều loại cây ăn quả và cây công nghiệp 9 tháng năm 2021 tăng do thời tiết năm nay thuận lợi, cây trồng không bị hạn hán, thiếu nước tưới.
  • Sản lượng thủy sản khai thác 9 tháng ước tính đạt 3.057,2 nghìn tấn, tăng 0,7% so với cùng kỳ năm trước (quý III ước tính đạt 1.066,1 nghìn tấn, giảm 0,6%), trong đó cá đạt 2.388,4 nghìn tấn, tăng 0,7%; tôm đạt 110,2 nghìn tấn, giảm 2,2%.
  • Cơ chế quản lý đối với doanh nghiệp nhà nước sau khi đã được cơ cấu lại (doanh nghiệp 100% vốn nhà nước và vốn nhà nước trên 50%) về cơ bản vẫn như cũ.
  • Tuy nhiên, trên thực tế cho thấy, các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam hiện nay đang đối mặt với sự thiếu hụt cả về số lượng nhân sự và chất lượng của đội ngũ nhân sự này.

Nhận diện và chấn chỉnh các biểu hiện chệch hướng trong quá trình xây dựng kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam cũng là vấn đề thường xuyên, không thể xem nhẹ. Những phân tích ở trên cho thấy, cần phân biệt hai khái niệm quyền tự do cạnh tranh và kết cấu thị trường cạnh tranh tự do. Pháp luật cạnh tranh không chỉ là công cụ để bảo vệ doanh nghiệp vừa và nhỏ, mà phải bảo vệ tất cả các doanh nghiệp, đặc biệt những doanh nghiệp do nỗ lực phấn đấu để đạt được quy mô lớn, ngay cả khi họ có được vị trí thống lĩnh thị trường hoặc vị trí độc quyền thì pháp luật vẫn phải bảo vệ.

Vốn cũng là yếu tố quan trọng mà các doanh nghiệp Việt Nam khi tham gia xuất khẩu hàng qua các chuỗi siêu thị nước ngoài phải đối mặt. Ba là, nhiều doanh nghiệp Việt Nam ra nước ngoài kinh doanh nhưng hoạt động còn mang tính tự phát, do đó rất dễ xảy ra tranh chấp. Trong khi, về mặt quản lý nhà nước, hiện chưa có cơ quan đủ thẩm quyền, điều kiện và năng lực triển khai quản lý, theo dõi, nắm bắt tình hình hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh của tất cả các doanh nghiệp Việt Nam đang hoạt động tại nước ngoài.

Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp ước tính tăng 10,2%, vượt mức chỉ tiêu kế hoạch đã được đặt ra từ đầu năm (tăng 9%), tuy thấp hơn mức tăng 11,3% của năm 2017 nhưng cao hơn mức tăng các năm 2012 – 2016.Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng trưởng với tốc độ cao, phù hợp với định hướng tái cơ cấu mô hình tăng trưởng của toàn ngành công nghiệp. Cũng làm cho cường độ cạnh tranh tăng lên gấp bội so với trước là tín hiệu đáng mừng trong quá trình “mở cửa”, nhưng đồng thời cũng đặt ra nhiều vấn đề cần phải giải quyết cả ở tầm chính sách vĩ mô lẫn chiến lược sản xuất, kinh doanh và tác nghiệp của mỗi doanh nghiệp. Goài những cơ chế, chính sách của Chính phủ, thì cần có sự vào cuộc mạnh mẽ của các hội nghề nghiệp, của các ngân hàng và hơn nữa bản thân các đơn vị phải tìm cách cứu mình trước khi cầu cứu tới ngân hàng bằng cách huy động vốn từ các kênh khác nhau, tính toán lại phương án sản xuất kinh doanh của mình để tránh rủi ro thị trường lẫn rủi ro về lãi suất…

Một số KCN có xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung nhưng hầu như không vận hành vì để giảm chi phí xử lý. Đến nay mới có 60 KCN đã hoạt động có trạm xử lý nước thải tập trung (chiếm 42% số KCN đã vận hành) và 20 KCN đang xây dựng trạm xử lý nước thải. Tại một số KCN tình trạng ô nhiễm không khí đang tăng tới mức giới hạn do có nhiều cơ sở sản xuất xi măng, đốt nhiên liệu dầu FO, DO cung cấp cho lò hơi, lò sấy, lò nung. Như vậy, có thể thấy rằng, kiến nghị của Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh và Hội đồng cạnh tranh đều hướng đến hình thành kết cấu thị trường cạnh tranh, tuy nhiên, kiến nghị tách Vinapco ra khỏi Vietnam Airlines của Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh rõ ràng là làm mất đi doanh nghiệp có quy mô lớn, hình thành kết cấu thị trường toàn doanh nghiệp nhỏ. Như vậy, kiến nghị này hướng đến hình thành kết cấu thị trường cạnh tranh tự do – là mô hình không còn phù hợp với xu thế hiện nay.

Việc nâng cấp hoàn chỉnh cơ sở hạ tầng không những giúp cho nông dân phát triển sản xuất hàng hoá mà còn làm thay đổi bộ mặt đô thị, nông thôn, góp phần trực tiếp nâng cao đời sống của người dân. Hiến pháp Việt Nam bảo đảm quyền được trả lương bình đẳng, không phân biệt giới tính cho người người lao động làm công việc như nhau. Thêm vào đó, Bộ luật Lao động đưa ra nguyên tắc trả lương bình đẳng cho các công việc có giá trị như nhau và yêu cầu người sử dụng lao động trả lương bình đẳng cho tất cả người lao động với từng vị trí công việc cụ thể, không phân biệt giới tính.

Đồng thời, chính văn hóa doanh nghiệp cũng là yếu tố giúp nâng cao năng suất và chất lượng công việc. Vì lẽ đó, việc xây dựng và duy trì văn hóa doanh nghiệp là điều hết sức quan trọng và cần thiết cho tất cả các doanh nghiệp. Phát triển bền vững đang trở thành xu thế chung cũng như yêu cầu bức thiết của cả thế giới, đây cũng được xem là định hướng chiến lược của Việt Nam nói chung và của các doanh nghiệp nói riêng. Để đạt được mục tiêu phát triển bền vững, doanh nghiệp cần chú trọng vào một số hoạt động nhất định, trong đó thực hiện bình đẳng giới với một số tiêu chí đánh giá cụ thể là một trong những vấn đề đang nhận được nhiều sự quan tâm nhất.

Theo số liệu báo cáo thống kê mới nhất của cơ quan chức năng, doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm khoảng 97% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam. Nhóm doanh nghiệp này đang tích cực đóng góp thường xuyên và liên tục khoảng hơn 40% GDP, thu hút hơn 50% tổng số nhân công lao động và hàng năm đóng góp xấp xỉ 17,26% nguồn thu ngân sách nhà nước. Thứ nhất, xây dựng và hoàn thiện môi trường thể chế, pháp lý đáp ứng yêu cầu của thời kỳ hội nhập quốc tế trong điều kiện kinh tế số.

Công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương chưa thật sự chặt chẽ, hiệu quả chưa cao; chưa kịp thời sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các cơ chế, chính sách đáp ứng yêu cầu thực tiễn diễn biến nhanh, khó lường; thủ tục hành chính cho doanh nghiệp, người dân vẫn còn phiền hà… Bản chất ấy, trước hết phụ thuộc vào bản chất XHCN của Đảng Cộng sản cầm quyền – Đảng đại diện cho lợi ích của nhân dân lao động lãnh đạo Nhà nước. Một đảng mang bản chất XHCN trong điều kiện quá độ ở Việt Nam không những phải ủng hộ các chính sách có lợi cho người lao động, mà cao hơn, phải đủ sức đào tạo, giáo dục và dẫn đắt người lao động đi lên CNXH.

Nhận định khách quan cho thấy có quá nhiều cánh cửa, nhiều cơ hội hiện tại đang gần như “khép lại” đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa do nhóm doanh nghiệp này yếu thế trong việc tiếp cận các lợi ích, các tiềm lực cũng như sự hỗ trợ từ cơ quan nhà nước. Loại hình kinh tế tư nhân là loại hình kinh tế chủ yếu tạo ra nguồn thu cho ngân sách của Nhà nước. Việc nắm bắt nhu cầu, tâm lý của khách hàng hoặc nhóm khách hàng phù hợp với loại hình, ngành nghề kinh doanh của mỗi DN cũng là một giải pháp mà các DNNVV có thể thực hiện được và tạo ra những kết quả khả quan. Bên cạnh đó, DN cần có chiến lược phát triển thông qua các kế hoạch, chiến lược, tầm nhìn, sứ mệnh hoạt động cụ thể.

Tính chung 9 tháng năm 2021, chỉ số giá sản xuất sản phẩm nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 2,82% so với cùng kỳ năm 2020; chỉ số giá sản xuất sản phẩm công nghiệp tăng 2,44%; chỉ số giá sản xuất dịch vụ tăng 0,68%. Hoạt động vận tải, thương mại trong tháng Chín tăng so với tháng trước khi dịch Covid-19 bước đầu được kiểm soát ở một số địa phương. Tuy nhiên, khách quốc tế đến nước ta đạt thấp do Việt Nam tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19, chưa mở cửa du lịch quốc tế. Tính chung 9 tháng năm 2021, khách quốc tế đến nước ta đạt 114,5 nghìn lượt người, giảm 97% so với cùng kỳ năm trước. Nhờ thời tiết thuận lợi và chuyển dịch cơ cấu cây trồng theo hướng tích cực, gieo trồng giống lúa mới cho giá trị kinh tế cao dần thay thế giống lúa truyền thống nên năng suất lúa đông xuân của cả nước năm nay đạt 68,6 tạ/ha, tăng 2,2 tạ/ha so với vụ đông xuân năm 2020, sản lượng đạt 20,63 triệu tấn, tăng 755,1 nghìn tấn.

Còn tại Bình Dương, ngày 8/2, khoảng 81% doanh nghiệp đã hoạt động, số lao động trở lại làm việc đạt 72%. Một số doanh nghiệp có tỷ lệ lao động trở lại làm việc đạt trên 80% như Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp – CTCP đạt 100%, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Chí Hùng đạt 93%, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Shyang Hung Cheng đạt 86%… Trong khuôn khổ thời gian hạn hẹp (khoảng 1,5 giờ), tọa đàm đã nhận được 8 ý kiến tâm huyết của các kiều bào, người Việt Nam ở nước ngoài về một số kinh nghiệm thực tiễn của các nước trên thế giới trong việc phục hồi kinh tế sau dịch bệnh, bài học kinh nghiệm TP có thể áp dụng, những nhiệm vụ TP cần tập trung trong thời gian vàng TP HCM đạt vùng xanh cấp độ 1 hiện nay… Tuy nhiên, số DN đóng cửa, rút lui khỏi thị trường tăng mạnh nên không đạt mục tiêu 1 triệu DN hoạt động như Chính phủ đã đề ra trong NQ35. Đặc biệt, từ đầu năm 2020 đến nay, đại dịch COVID-19 bùng phát, số DN giải thể, đóng cửa liên tục tăng mạnh.

Năm 2012, trung bình cả nước có 4,7%, năm 2013 là 5,8%, đến năm 2014, tỷ lệ này là 6,2%. Sự tăng lên không ngừng của đội ngũ nhân lực có trình độ chuyên môn đã bước đầu đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của nền sản xuất hiện đại trong việc ứng dụng những thành tựu của khoa học, công nghệ vào việc cải tạo nền sản xuất theo hướng hiện đại. Việc cấp giấy phép khai thác, chế biến khoáng sản của các địa phương những năm gần đây gia tăng lớn, chưa chú trọng nhiều đến tiêu chí năng lực, công nghệ, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, các điều kiện đảm bảo sau khi cấp giấy phép…mà chỉ mới quan tâm đến các khoản đóng góp cho ngân sách địa phương… đã làm lãng phí tài nguyên. Một số mỏ có qui mô lớn như mỏ sắt Thạch Khê, cromit Cổ Định… chưa được huy động kịp thời, tiến độ triển khai kéo dài chưa tận dụng hiệu quả để đóng góp vào phát triển kinh tế đất nước. Với qui mô nền kinh tế với GDP hơn 200 tỷ USD năm 2016 như hiện nay, nếu huy động được thêm tài nguyên khoáng sản đưa vào chế biến sâu khoảng 1,5 tỷ USD sẽ làm tăng GDP khoảng 0,5% GDP Việt Nam.

Cần sớm chuyển sang tư duy quản trị và điều hành theo hướng cái gì không quy định cấm thì người dân và doanh nghiệp được phép làm; những mô hình, phương thức kinh doanh mới mà chưa rõ, chưa quản được nhưng không gây hại thì thử nghiệm cho hoạt động, và từ yêu cầu thực tiễn nghiên cứu, tìm phương thức quản lý phù hợp, vừa tìm hiểu, học hỏi và thích ứng. Phải biết tiếp nhận những mô hình, ý tưởng kinh doanh mới, khuyến khích cái mới, tạo môi trường, điều kiện và cơ hội cho cái mới ra đời và phát triển. Hai là, môi trường pháp lý và thể chế cho phát triển kinh tế số ở nước ta vừa thiếu, vừa nhiều lỗ hổng, chưa chặt chẽ, đồng bộ, minh bạch và mang tính kiến tạo. Chúng ta cũng chưa có kế hoạch và phương án ứng xử với sự xuất hiện của các dạng đồng tiền số, thị trường Forex…

Phải tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, nâng cao tính chủ động, tự chủ, ý thức, tinh thần trách nhiệm và trang bị kiến thức, kỹ năng của Nhân dân trong phòng, chống dịch bệnh và phát triển KTXH, đồng thời góp phần củng cố niềm tin trong Nhân dân, tạo sức mạnh đồng thuận xã hội. Tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 2 Quốc hội khóa XV diễn ra tại Hà Nội sáng 20/10, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính báo cáo Quốc hội và đồng bào, cử tri cả nước những nội dung chủ yếu về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2021, dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội năm 2022. Ngoài bảy nhóm hành vi nêu trên, doanh nghiệp có quyền lựa chọn bất cứ hành vi cạnh tranh nào để thực hiện trong quá trình sản xuất, kinh doanh của mình. Trong khi đó đối với con người bình thường, chuyển đổi số làm thay đổi cách chúng ta sống, làm việc và giao dịch với nhau. Còn đối với nhà nước, chuyển đổi số dùng dữ liệu và công nghệ số để thay đổi trải nghiệm người dùng với các dịch vụ do nhà nước cung cấp, thay đổi quy trình nghiệp vụ, thay đổi mô hình và phương thức hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước.

Nói như thế, để thấy rằng, lối suy nghĩ DNNN là yếu kém toàn diện, cần phải cắt bỏ sớm là không đúng đắn. Nhưng đồng thời, cũng phải nhìn nhận rằng, việc tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước là điều tất yếu. Bởi xét trên diện rộng thì nền kinh tế thế giới đang ngày càng chuyển động nhanh hơn, đòi hỏi toàn bộ các thành tố cấu thành cũng phải chuyển động theo. Trên thế giới có những tập đoàn kinh tế tư nhân rất hùng vĩ bỗng trở thành con số 0 chỉ trong một khoảng thời gian ngắn, chỉ vì không thay đổi, để thích ứng kịp sự thay đổi của nền kinh tế.

Tình trạng thiếu lao động không còn dừng lại ở một số ngành nghề và địa phương mà đã trở thành vấn đề chung của tất cả các KCN hiện nay. Theo báo cáo, mỗi năm các KCN, KCX trên cả nước thu hút được lực lượng lao động khoảng trên 7 vạn lao động, tuy nhiên lao động có trình độ đại học và trên đại học còn chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng số lao động trong các KCN, KCX (khoảng 4-5%) kỹ thuật viên chiếm 4 – 5%, công nhân kỹ thuật đã qua đào tạo chiếm hơn 30% và còn lại hơn 60% là lao động giản đơn. Tỷ lệ này cho thấy, trình độ trung bình của người lao động trong các KCN, KCX còn rất thấp. Trong sản xuất, kinh doanh, người đứng đầu doanh nghiệp tư nhân ít bị thanh tra, giám sát của các cơ quan chức năng nhà nước, do họ không sử dụng vốn, tài sản của Nhà nước trong kinh doanh. Một trong những đặc điểm nổi bật của con người Việt Nam trong lịch sử là sự cần cù, linh hoạt, sáng tạo.

Theo ông Phan Đức Hiếu – phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương, con số hơn 5 triệu hộ kinh doanh là con số cộng dồn, trong khi số hộ kinh doanh thực sự khai thuế, nộp thuế chỉ khoảng 2 triệu hộ, còn lại hàng triệu hộ kinh doanh không thuộc diện khai, nộp thuế. Trong thực tế, theo các chuyên gia, các quy định về quản lý hộ kinh doanh hiện rất lỏng lẻo nhưng quản lý DN lại quá chặt chẽ, kể cả DN siêu nhỏ, dẫn tới chi phí tuân thủ quy định của DN quá lớn. “Không phải chúng ta có quá ít DN mà đang có ít DN minh bạch, có hiệu quả cao, quản lý theo chuẩn mực. Do đó, điều quan trọng nhất hiện nay là phải tăng quy mô, chất lượng DN”, ông Lộc khẳng định. Hệ thống chính trị xuất hiện cùng với sự thống trị của giai cấp, Nhà nước và thực hiện đường lối chính trị của giai cấp cầm quyền, do đó hệ thống chính trị mang bản chất giai cấp của giai cấp cầm quyền.

Viện Nghiên cứu Thương mại , “Đánh giá thực trạng và định hướng tổ chức các kênh phân phối cho một số mặt hàng chủ yếu của nước ta”, Đề tài khoa học cấp Bộ. Phạm Huy Giang , Phát triển hệ thống phân phối hiện đại dạng chuỗi siêu thị bán lẻ trên địa bàn thành phố Hà Nội, Luận án Tiến sĩ, Đại học Thương mại. Nó được biểu hiện bằng cách cư xử thiên vị của chính quyền đối với các doanh nghiệp thân hữu trong việc cung cấp tài chính, giấy phép, các khoản miễn, giảm thuế và các hình thức can thiệp khác. Nó đang là một nguy cơ lớn đối với nước ta, đòi hỏi phải có những biện pháp hữu hiệu để ngăn chặn. Trong tháng Chín và 9 tháng năm 2021, số vụ tai nạn giao thông, số người chết và số người bị thương do tai nạn giao thông giảm mạnh so với tháng trước và so với cùng kỳ năm trước do nhiều địa phương tiếp tục thực hiện phòng chống dịch Covid-19 theo Chỉ thị số 15/CT-TTg và Chỉ thị số 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Việc tập trung lao động quá cao ở một số khu vực có nhiều KCN trong khi các điều kiện hạ tầng xã hội chung của khu vực (đường giao thông, nhà ở, bệnh viện, trường học trung tâm thương mại…) chưa phát triển đồng bộ để đáp ứng nhu cầu đó, nên tạo ra tình trạng quá tải cho khu vực, có thể nhận thấy ở các dấu hiệu ách tắc giao thông, giá cả sinh hoạt tăng cao, nảy sinh các hiện tượng xã hội… Qua 35 năm đổi mới, hơn 12 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 khóa X, giai cấp công nhân Việt Nam đã tăng về số lượng, trưởng thành về chất lượng và khẳng định, phát huy vai trò, địa vị của mình trong thực tiễn xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Hiện nay, tổng số lao động làm công hưởng lương trong các loại hình doanh nghiệp ở nước ta có khoảng 24,5 triệu người, trong đó công nhân, lao động trong các doanh nghiệp chiếm khoảng 60%, chiếm tỉ lệ khoảng 14% số dân và 27% lực lượng lao động xã hội. Tiếp cận nguồn vaccine so với một số nước còn chậm, gặp nhiều khó khăn do khan hiếm trên toàn cầu; việc mua vaccine chịu nhiều rủi ro, phải chấp nhận các điều kiện áp đặt của nhà cung cấp.

Các quan điểm và nguyên tắc của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đều được tổ chức trong hệ thống chính trị ở nước ta vận dụng, ghi rõ trong hoạt động của từng tổ chức. Để đáp ứng với yêu cầu của giai đoạn phát triển mới, đòi hỏi toàn bộ hệ thống chính trị ở nước ta phải được kiện toàn, đổi mới nội dung và phương thức hoạt động. Trong Bộ chỉ số đó, bình đẳng giới là một trong những chủ đề được quan tâm và thảo luận nhiều nhất. Số liệu năm 2020 tại Diễn đàn doanh nghiệp Việt Nam cho thấy, có đến hơn 71% phụ nữ Việt Nam tích cực tham gia vào thị trường lao động, tỷ lệ phụ nữ có bằng đại học cao hơn 5% so với nam giới.

Cả nước đã hình thành hệ thống khoảng hơn 7.500 doanh nghiệp chế biến nông lâm thủy sản, trong đó có một số ngành hàng có công nghệ hiện đại, đáp ứng nhu cầu khắt khe của các thị trường xuất khẩu. Một số ngành công nghiệp đã có bước phát triển mạnh mẽ, nhất là các ngành điện tử, dệt may, da – giày, chế biến thực phẩm… Tỷ trọng các doanh nghiệp có trình độ công nghệ cao và công nghệ trung bình ngày càng tăng. Đã có một số doanh nghiệp công nghiệp có quy mô lớn và có khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế. Có kiến thức và tư duy về kinh tế số là quan trọng nhưng có tư duy hội nhập, thích ứng với thị trường kinh tế số quốc tế và xu hướng CMCN 4.0 càng quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của các doanh nghiệp dù lớn hay nhỏ trước môi trường cạnh tranh ngày càng mang tính quốc tế qua không gian mạng. Tư duy quản trị và vận hành doanh nghiệp chuyên nghiệp, theo quy chuẩn quốc tế cũng cần được chú ý định hình trong mỗi doanh nghiệp và toàn nền kinh tế.

Quý III/2021, chỉ số giá xuất khẩu hàng hoá tăng 1,1% so với quý trước và tăng 3,72% so với cùng kỳ năm trước; chỉ số giá nhập khẩu hàng hoá tăng 4,17% và tăng 9,46%; tỷ giá thương mại hàng hóa giảm 2,95% và giảm 5,24%. Tính chung 9 tháng năm nay, chỉ số giá xuất khẩu hàng hóa tăng 2,05% so với cùng kỳ năm trước; chỉ số giá nhập khẩu hàng hoá tăng 6,03%; tỷ giá thương mại hàng hoá giảm 3,75%. Theo Tập đoàn Miniwatts Marketing, Việt Nam hiện xếp thứ 13 trong top 20 quốc gia có số dân sử dụng mạng Internet đông nhất thế giới. Theo báo cáo “Nền kinh tế số Đông Nam Á 2020”, năm 2020 nền kinh tế số Việt Nam đạt 14 tỷ USD, dẫn đầu khu vực Đông Nam Á cùng với Indonesia. TPO – Dịch bệnh gây ra không ít khó khăn nhưng cũng tạo nhiều cơ hội để doanh nghiệp bứt phá.

Đặc biệt, nhận thức của người dân về vai trò của nền kinh tế số trong đời sống kinh tế-xã hội và ý thức trong sử dụng các dịch vụ điện tử hướng đến một nền kinh tế không dùng tiền mặt. Sự tăng trưởng của ngành nông nghiệp thời gian qua có đóng góp của nhiều ‘điểm sáng’ về thâm canh, ứng dụng công nghệ cao chủ yếu mang tính quảng canh, dựa trên thâm dụng tài nguyên thiên nhiên, thâm dụng lao động, lấy sản lượng, năng suất là chính, chưa quan tâm đúng mức đến chất lượng, hiệu quả kinh tế, giá trị gia tăng của nông sản hàng hóa, và bảo vệ môi trường, dù thời kỳ ‘đói khát’ đã qua từ lâu. Hơn nữa, nông nghiệp lại chưa gắn với công nghiệp thành một hệ thống để bổ sung, tương trợ cùng nhau phát triển. Số lượng các doanh nghiệp lớn đóng vai trò dẫn dắt trong quá trình hội nhập cho ngành còn ít. Đồng thời tăng cường sự hợp tác hiệu quả giữa Nhà nước, doanh nghiệp và các trường đại học công nghệ để thúc đẩy sự phát triển một số ngành chọn lọc, đặc biệt là công nghệ thông tin.

Rõ ràng là, kinh tế hộ vẫn và sẽ mãi là hạt nhân của kinh tế nông thôn, nhưng rất cần nâng lên một tầm cao mới, một vị thế mới. Tiếc là, kinh tế hộ gia đình hiện nay, về cơ bản, vẫn là những gì hộ nông dân đã có từ thời sau đổi mới, sau Khoán 10; chưa có một nghiên cứu nào định hình được chân dung kinh tế hộ gia đình trong thời đại công nghiệp 4.0. Đây là một trong những điều kiện để mỗi người sống theo pháp luật, có nhân cách và sáng tạo. Nó càng là sự cần thiết cho các nhà lãnh đạo và quản lý có nhận thức đúng về kinh tế – xã hội, kịp thời điều chỉnh xã hội tạo ra sự đổi mới không ngừng trong ổn định và tiến bộ, kể cả đổi mới bản thân bộ máy quản lý. Không có thông tin nhiều chiều, đủ tin cậy, mà chỉ ở trạng thái hồ nghi, phiến diện hay giả dối thì không thể có môi trường cho kinh tế thị trường văn minh. Cuối cùng, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương đề xuất giải pháp đổi mới phương thức khai thác, tăng cường kết nối truyền thống với hiện đại trong sáng tạo, sản xuất, phân phối các sản phẩm, dịch vụ công nghiệp văn hóa.

Các DNXH thiếu vốn và yếu kém trong khả năng tiếp cận các nguồn tài chính do thiếu những chính sách hỗ trợ từ phía Nhà nước. Các DNXH Việt Nam còn khá non trẻ, được thành lập chủ yếu từ ý tưởng mang tính cá nhân, vốn đầu tư ban đầu thường là quy mô nhỏ. Theo khảo sát, DNXH Việt Nam năm 2011, vốn tự có chiếm 20,3%, vốn tích lũy từ các hoạt động sản xuất kinh doanh 45,5%, tài trợ 5,3%, các nguồn vốn khác (vay ngân hàng, bạn bè gia đình) chiếm 28,8%.