Phát Triển Doanh Nghiệp Khoa Học Công Nghệ

Các loại LED của Công ty CP Bóng đèn phích nước Rạng Đông được bố trí trên cánh đồng trồng thanh long. Theo quy định hiện nay, DNKHCN đang được hưởng nhiều hỗ trợ của Nhà nước như hỗ trợ về đăng ký xác lập quyền sở hữu trí tuệ, nâng cao giá trị thương hiệu của doanh nghiệp; được giới thiệu quảng bá sản phẩm thông qua các hội thảo, triển lãm; kết nối cung – cầu, chợ công nghệ và thiết bị… Nhờ được miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, tiền thuê đất, vay vốn tín dụng đầu tư, thực hiện nhiệm vụ KH&CN sử dụng vốn nhà nước, doanh nghiệp tập trung được nguồn vốn để tiếp tục đầu tư cho KH&CN, đầu tư cơ sở vật chất, nhân lực, không ngừng tạo ra các sản phẩm mới có chất lượng và sức cạnh tranh. Nhiều DNKHCN chú trọng đầu tư đổi mới công nghệ cao, công nghệ tiên tiến, tạo ra các sản phẩm có chất lượng cao, đáp ứng được nhu cầu trong nước và đẩy mạnh xuất khẩu. Ngày 31/3, UBND Tỉnh ban hành Kế hoạch số 81/KH-UBND về việc phát triển doanh nghiệp khoa học và công nghệ tỉnh Đồng Tháp đến năm 2025. Theo Kế hoạch, năm 2020, UBND Tỉnh hỗ trợ triển khai ít nhất 03 dự án hoàn thiện, tạo ra sản phẩm mới (công nghệ, máy móc, thiết bị) từ các giải pháp sáng tạo, kỹ thuật, các sáng chế, giải pháp hữu ích, kết quả KHCN hoặc hoạt động nghiên cứu giải mã công nghệ.

Kế hoạch đặt ra mục tiêu hằng năm, Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp khoa học và công nghệ cấp mới, cấp thay đổi bổ sung cho 50 đến 100 doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Đến năm 2025, thành lập được ít nhất 50 doanh nghiệp khởi nguồn từ các cơ sở nghiên cứu, cơ sở giáo dục đủ điều kiện trở thành doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Định hướng đến năm 2030, thành lập được ít nhất 100 doanh nghiệp khởi nguồn từ các cơ sở nghiên cứu, cơ sở giáo dục đủ điều kiện trở thành doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Trong đó, 204 doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận doanh nghiệp KH&CN, 23 doanh nghiệp công nghệ cao, 400 doanh nghiệp đang hoạt động tại các khu công nghệ cao.

Thứ năm, Tập trung để tổ chức các hội chợ giao dịch công nghệ quốc gia, thu hút cộng đồng công nghệ thế giới tham gia rộng rãi; thu hút các tên tuổi quan trọng trong lĩnh vực công nghệ đến giới thiệu những thành tựu cập nhật trong thị trường công nghệ hiện đại; tập trung vào những ngành công nghiệp đặc thù bao goomf các hội thảo và trưng bày cho lĩnh vực. 110 DN đã báo cáo thực hiện việc đầu tư cho phát triển KHCN với tổng kinh phí đầu tư đạt 853,5 tỷ đồng; 36 DN trích lập quỹ phát triển KHCN với tổng kinh phí là 55,6 tỷ đồng; 52 DN thực hiện nhiệm vụ KHCN có sử dụng vốn nhà nước với tổng kinh phí từ ngân sách nhà nước 213,7 tỷ đồng. Hai là, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các doanh nghiệp trong vai trò là động lực của nền kinh tế, tự giác chủ động và tăng cường các hoạt động ứng dụng công nghệ mới, các hoạt động đổi mới sáng tạo trong sản xuất, kinh doanh.

Đến nay, Công ty đã cung cấp hơn 50 máy sản xuất khẩu trang tự động cho các đơn vị sản xuất khẩu trang y tế trên địa bàn thành phố và các địa phương khác phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19, đem lại cho Công ty doanh thu hàng trăm tỷ đồng. Thứ hai, thúc đẩy liên kết viện, trường và doanh nghiệp nhằm hỗ trợ hình thành và phát triển DNKHCN. Theo đó, xây dựng và ban hành cơ chế phù hợp tạo sự gắn kết giữa các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp, giúp các doanh nghiệp tiếp nhận kết quả KH&CN mới để hình thành các DNKHCN; Thúc đẩy hỗ trợ phát triển mô hình doanh nghiệp khởi nguồn (spin-off) từ các trường đại học, viện nghiên cứu nhằm thúc đẩy việc thương mại hóa các kết quả nghiên cứu được tạo ra từ viện, trường.

76% CEO kỳ vọng nền kinh tế toàn cầu sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2022, đạt mức cao nhất trong 10 năm qua.

Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ có trách nhiệm xem xét việc cấp hoặc từ chối cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ được cấp theo Mẫu số 03 tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định này. Nhiều sản phẩm, kết quả nghiên cứu KHCN đã thương mại hóa, được thị trường đón nhận, giúp các DN mạnh dạn mở rộng quy mô sản xuất, phát triển hoạt động kinh doanh. Doanh nghiệp lớn lúc này không chỉ là nhà đầu tư, họ còn là khách hàng, người dùng, là người thúc đẩy mở rộng quy mô thị trường cho các startup. Khi đó có thể tận dụng mạng lưới thị trường, đối tác của doanh nghiệp lớn để phát triển sản phẩm của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

Trong số 468 DN có khoảng 7% DN được cấp giấy chứng nhận từ kết quả hoạt động KHCN có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước; hơn 90% DN còn lại tự đầu tư nghiên cứu hoặc nhận chuyển giao kết quả KHCN bằng toàn bộ nguồn vốn tự có của DN. Hướng dẫn các địa phương xây dựng chương trình, đề án, kế hoạch hỗ trợ phát triển doanh nghiệp KH&CN trong từng giai đoạn. Tập hợp kiến nghị, đề xuất của địa phương trong triển khai chính sách, tháo gỡ vướng mắc và khó khăn trong hoạt động phát triển doanh nghiệp KH&CN.

Những quy định liên quan đến thủ tục, nội dung, kinh phí để các cơ quan nhà nước xét công nhận đó là các kết quả KH&CN đang còn bỏ trống. Bên cạnh đó, hướng dẫn, hỗ trợ 100% hồ sơ đề xuất đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp KHCN được thụ hưởng các chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Tỉnh ban hành trong thời gian hiệu lực của Kế hoạch. Xây dựng cơ chế chuyển đổi tổ chức KHCN công lập sang thành lập các DN KHCN, bổ sung kịp thời các chuyên gia tư vấn cho vườn ươm DN KHCN.

Để giải quyết tốt mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội, phát triển bền vững thì cần phải có những giải pháp thiết thực hơn nữa. Tổ chức, cá nhân lập hồ sơ đăng ký kinh doanh theo quy định tại Luật Doanh nghiệp để thành lập doanh nghiệp và đăng ký kinh doanh tại cơ quan đăng ký kinh doanh có thẩm quyền. Hướng dẫn doanh nghiệp thành lập và sử dụng Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ của doanh nghiệp. Chúng ta đã và đang từng bước đưa KHCN và đổi mới sáng tạo vào doanh nghiệp và tập trung cho nghiên cứu KHCN và đổi mới sáng tạo tại doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp phát triển một cách bền vững và đóng góp cho sự phát triển chung của đất nước. Thứ tư, cho phép các TCTG tự chủ về tài chính, thực hiện chế độ công khai minh bạch các thông tin về công nghệ để thuận tiện cho các bên có nhu cầu. Sáu là, xây dựng cơ chế giám sát thực thi Luật Sở hữu trí tuệ một cách nghiêm túc để giảm tình trạng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, tạo điều kiện cho các DN KHCN có môi trường để hoạt động theo mục đích của mình.

Cơ cấu lại nền kinh tế và bối cảnh mới trong những năm tới sẽ mang lại nhiều cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp. Trong bài này sẽ bàn về đâu là cơ hội, nhưng đồng thời là thách thức cho chính doanh nghiệp nhìn từ góc độ thực hiện Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế. Về kinh phí, ĐHQGHN thống nhất quản lý và điều phối việc sử dụng các nguồn kinh phí nêu trên theo các quy định hiện hành của Nhà nước và của ĐHQGHN. Phát biểu tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV, GS.TS Nguyễn Thị Lan, đại biểu Quốc hội đoàn Hà Nội cho biết, trong năm 2020, chúng ta phải gánh chịu những tổn thất nặng nề chưa từng có do dịch bệnh, thiên tai khó lường, do các yếu tố bất lợi và các xung đột địa-chính trị gây ra. Nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời, sáng tạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, sự quyết tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân, Việt Nam đã vượt qua khó khăn, đạt được những kết quả quan trọng.

Thứ chín, linh hoạt trong hình thành và tổ chức hoạt động doanh nghiệp trong các trường đại học. Để các doanh nghiệp hay đơn vị kinh doanh này hoạt động có hiệu quả, phát huy được thế mạnh của nhà trường và các nhà khoa học, các trường đại học cần thay đổi cơ cấu tổ chức, cơ chế vận hành phù hợp với các hoạt động doanh nghiệp. Thứ bảy, thành lập trung tâm chuyển giao công nghệ và tri thức trên cơ sở trao quyền tự chủ và chịu trách nhiệm. Cử người đại diện cơ quan chủ quản tham gia quản lý trung tâm, tuy nhiên hoạt động giống như các thành viên trung tâm khác. Ngân sách hoạt động của trung tâm gắn liền với cơ chế tự thu chi và gắn trách nhiệm của người đứng đầu trung tâm. Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ, cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ phải có trách nhiệm trả lời doanh nghiệp về tính hợp lệ của hồ sơ, trong đó nêu rõ tài liệu, nội dung cần sửa đổi, bổ sung và thời hạn sửa đổi, bổ sung nếu hồ sơ chưa hợp lệ.

Cần đa dạng hóa, hiện đại hóa các mô hình đào tạo doanh nhân; liên kết mạng lưới cựu người học thành đạt và các thế hệ doanh nhân tài năng để kết nối tạo cơ hội được giao lưu, tích lũy kinh nghiệm và kiến thức thực tế về kinh doanh và truyền cảm hứng cho giảng viên và sinh viên. Thứ năm, chủ động mời các nhà quản lý, nhà quản trị giỏi tham gia vào hoạt động đào tạo, nghiên cứu và làm việc tại các doanh nghiệp/đơn vị kinh doanh của nhà trường. Đồng thời, quan tâm lựa chọn và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ có tinh thần doanh thương, có khát vọng kinh doanh để tham gia các chương trình, dự án khởi nghiệp và phát triển ý tưởng thương mại hóa các sản phẩm nghiên cứu KHCN tại các đơn vị này. Trường hợp kết quả khoa học và công nghệ có liên quan đến nhiều ngành nhiều ngành, lĩnh vực khác nhau có nội dung phức tạp cần mời chuyên gia hoặc thành lập hội đồng tư vấn thẩm định, đánh giá, thời hạn cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp khoa học và công nghệ không quá 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ. Ngoài những chính sách của Trung ương, của tỉnh, để phát triển doanh nghiệp KH&CN, đòi hỏi sự tham gia tích cực từ nhiều phía. Đặc biệt là sự chủ động của doanh nghiệp trong công tác nghiên cứu, đổi mới công nghệ, phát triển tài sản trí tuệ, xem đó là yếu tố cốt lõi để phát triển sản xuất và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Tại Bà Rịa – Vũng Tàu, năm 2012 một doanh nghiệp tự đầu tư nghiên cứu, thiết kế chế tạo, sản xuất thử nghiệm ca nô, tàu thuyền cỡ vừa và nhỏ bằng công nghệ, vật liệu mới PPC. Kết quả này đã được Hội đồng KH&CN của tỉnh đánh giá đây là một kết quả R&D, sản phẩm của doanh nghiệp này đã đạt Huy chương Vàng Techmart 2012 tại Hà Nội. Tuy nhiên, doanh nghiệp hiện đang rất vất vả xin giấy chứng nhận đăng kiểm đối với tàu thuyền sử dụng vật liệu mới của cơ quan chức năng. Do vậy, cần có những quy định có tính chất liên ngành, quy định trách nhiệm của các cơ quan liên quan, hợp tác hỗ trợ cho doanh nghiệp có công nghệ mới, có giá trị cao sớm đưa vào sử dụng.

  • Do đó, vấn đề liên kết chuyển giao tri thức, kết quả nghiên cứu giữa các nhà khoa học, viện, trường cho các doanh nghiệp có thể được coi là yếu tố quyết định giúp phát triển thị trường KH&CN, nhằm nâng cao trình độ KH&CN ở Việt Nam.
  • Bên cạnh đó, Nhà nước hỗ trợ về đăng ký xác lập quyền sở hữu trí tuệ giúp DN có giá trị thương hiệu trong quảng bá sản phẩm qua các hội thảo, triển lãm, kết nối cung – cầu, chợ công nghệ và thiết bị; các chính sách ưu đãi của Nhà nước nên DN tiết kiệm được nguồn tài chính để tiếp tục đầu tư cho KHCN, tạo ra sản phẩm mới có chất lượng cao.
  • Đối với việc quản lý đầu tư thuộc lĩnh vực KHCN, dự án đầu tư xây dựng cơ bản (từ nguồn vốn đầu tư phát triển cho KHCN), dự án tăng cường năng lực nghiên cứu (từ nguồn vốn sự nghiệp KHCN) và các dự án đầu tư khác cho KHCN (từ các nguồn vốn hợp pháp khác), ĐHQGHN xây dựng kế hoạch trung hạn, hàng năm, phê duyệt các dự án đầu tư phù hợp với kế hoạch trung hạn đó.
  • Nếu nhiệm vụ KHCN có sử dụng kinh phí của ĐHQGHN, thì thực hiện quy trình đề xuất, tuyển chọn, phê duyệt và quản lý theo Quy định của ĐHQGHN và các quy định của Nhà nước về hợp tác quốc tế trong KHCN.

Trên cơ sở đó, đề xuất một số giải pháp nhằm tăng NSLĐ ở nước ta trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Báo cáo của Chính phủ đã đề cập đến nhiều nhiệm vụ và giải pháp có tính khả thi cao để vừa sẵn sàng, chủ động ứng phó, giảm thiểu những thiệt hại do COVID-19 và thiên tai bão lũ gây ra, vừa để phục hồi, phát triển kinh tế trong năm 2021 và các năm tiếp theo. Tham dự Chuyên đề 1 của chuỗi talkshow diễn ra chiều nay, có bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước; ông Phan Đức Hiếu, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương; bà Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc phòng thị trường phái sinh, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội; TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược thương hiệu và cạnh tranh. Theo các văn bản quy định hiện hành thì các doanh nghiệp KH&CN chưa có những ưu đãi mà lẽ ra nó phải được hưởng vượt cao hơn hẳn so với các ngành nghề khác, bởi tính chất “then chốt”, “quốc sách hàng đầu” của KH&CN. Hai là, xây dựng các văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách đối với từng lĩnh vực để các nội dung ưu đãi được triển khai hiệu quả trong thực tiễn.

Đến năm 2025, thành lập được ít nhất 50 doanh nghiệp khởi nguồn từ các cơ sở nghiên cứu, cơ sở giáo dục đủ điều kiện trở thành doanh nghiệp KH&CN. Định hướng đến năm 2030, thành lập được ít nhất 100 doanh nghiệp khởi nguồn từ các cơ sở nghiên cứu, cơ sở giáo dục đủ điều kiện trở thành doanh nghiệp KH&CN. Mặc dù hiệu quả của việc phát triển DN KH&CN được nhìn thấy rõ trong ứng dụng vào sản xuất, thúc đẩy kinh tế phát triển, tuy nhiên đến nay việc thu hút DN tham gia nghiên cứu KH&CN vẫn còn nhiều khó khăn. Hiện số lượng DN KH&CN còn ít, chưa tương xứng với tiềm năng của tỉnh, quy mô vốn điều lệ của các DN vẫn không thay đổi kể từ khi thành lập. Các DN KH&CN đều được hưởng chính sách ưu đãi về thuế(như miễn giảm thuế thu nhập DN).

Thúc đẩy hoạt động của các cơ sở ươm tạo tại trường, viện và thu hút sự đầu tư của các tập đoàn, doanh nghiệp lớn, DNKHCN dẫn dắt các lĩnh vực. Đồng thời cũng sẽ xảy ra tình huống, để được hưởng ưu đãi (do phải đảm bảo doanh thu theo tỷ lệ quy định), doanh nghiệp sẽ phải tách thành lập doanh nghiệp KH&CN con (gắn với phần đầu tư cho KH&CN). Như vậy vô hình chung việc ràng buộc về tỷ lệ doanh thu theo quy định hiện hành (Nghị định 80 và Thông tư 06) sẽ hạn chế quy mô phát triển của doanh nghiệp, đồng thời làm phát sinh thêm một bộ máy hành chính cồng kềnh từ việc thành lập doanh nghiệp con. Điều này sẽ hạn chế về hiệu quả kinh tế và xu thế phát triển của doanh nghiệp. Bảy là, hướng dẫn địa phương trong việc triển khai chính sách về doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Tập hợp kiến nghị, đề xuất của địa phương, doanh nghiệp, hiệp hội, cơ sở nghiên cứu, cơ sở giáo dục để nâng cao hoạt động phát triển doanh nghiệp KH&CN. Chưa có khung pháp lý và các văn bản, thể chế quy định về các chính sách phát triển doanh nghiệp KHCN tại ĐHQGHN.

Tư vấn, hoàn thiện hồ sơ cho các doanh nghiệp tiềm năng để được chứng nhận là doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Đề xuất giải pháp đầy nhanh việc giao kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ có nguồn gốc từ ngân sách nhà nước cho doanh nghiệp để thành lập doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Hỗ trợ tư vấn về xây dựng chiến lược hoạt động sở hữu trí tuệ, xác lập, bảo hộ, khai thác và phát triển tài sản trí tuệ cho các doanh nghiệp tiềm năng, doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Hỗ trợ thực hiện các thủ tục về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, đo lường, chất lượng; thử nghiệm, hoàn thiện sản phẩm mới, mô hình kinh doanh cho các doanh nghiệp tiềm năng, doanh nghiệp khoa học và công nghệ.

Đề xuất giải pháp để tháo gỡ vướng mắc trong quá trình thực hiện các chính sách khuyến khích, ưu đãi, hỗ trợ cho doanh nghiệp khoa học và công nghệ. Để giúp các doanh nghiệp đổi mới công nghệ, giúp hàng hóa công nghệ lưu thông trên thị trường, một loại hình không thể thiếu đó là loại hình dịch vụ CGCN, như các tổ chức môi giới, tư vấn, đánh giá, định giá, giám định, xúc tiến CGCN. Loại hình dịch vụ này chính là những cầu nối giữa bên cung và cầu công nghệ thúc đẩy các doanh nghiệp KH&CN hình thành và phát triển. Thứ tám, tổ chức tốt hoạt động tuyên truyền, truyền thông và đào tạo về doanh nghiệp, doanh nhân; thúc đẩy tinh thần doanh nhân trong nhà trường.